ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ
Τι να πω στο παιδί μου για την ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ;
Όλα τα παιδιά είναι πιο χαρούμενα και ήρεμα αν έχουν πρόγραμμα. Έτσι είναι καλό πριν το ραντεβού σας να προετοιμάσετε το παιδί για το πού θα πάει και τι θα γίνει εκεί. Επίσης, είναι σημαντικό να δείξετε στο παιδί ότι μας γνωρίζετε ήδη (κάποιοι γονείς λένε ότι είμαστε γνωστοί ή φίλοι) και ότι το μέρος θα του αρέσει πολύ. Ανάλογα με την ηλικία του παιδιού μπορείτε να πείτε κάτι από τα ακόλουθα:
-
Παιδιά 2-3 ετών – μπορείτε να πείτε ότι θα πάτε σε ένα νέο παιδότοπο με πολλά παιχνίδια δείχνοντας ενθουσιασμό την ίδια μέρα με το ραντεβού σας (το παιχνίδι είναι μεγάλο κίνητρο για ένα τόσο μικρό παιδί, ο χώρος μας είναι φιλικός και με πολλά παιχνίδια και τα παιδιά αυτής της ηλικίας δεν έχουν ακόμη τόσο καλή μνήμη.) Δεν είναι απαραίτητο να πείτε το λόγο για τον οποίο θα μας επισκεφθείτε.
-
Παιδιά 4-5 ετών – μπορείτε να πείτε ότι θα πάτε σε ένα νέο μικρό σχολείο που όμως μοιάζει με παιδότοπο και πάνε και άλλα παιδάκια να παίξουν με πολλά παιχνίδια όπως κάρτες, τουβλάκια, παιχνιδόσπιτα, κούνιες και μπάλες δείχνοντας ενθουσιασμό την προηγούμενη μέρα από το ραντεβού (το παιχνίδι είναι και για αυτή την ηλικία μεγάλο κίνητρο, τα παιδιά είναι πια εξοικειωμένα με το προσχολικό πλαίσιο και αρκετά μεγάλα για να θυμούνται τι θα κάνουν την επόμενη μέρα). Αν το παιδί έχει δείχνει σημάδια επίγνωσης της δυσκολίας του μπορείτε να πείτε ότι σε αυτό το σχολείο παίζοντας θα μάθει και πράγματα που θα το κάνουν να είναι πιο δυνατό.
-
Παιδιά 5 + ετών – καλό είναι να είστε όσο πιο ειλικρινείς και περιγραφικοί γίνεται ώστε να μειώσετε το πιθανό άγχος ή ακόμη και αντίρρηση του παιδιού να έλθει στο ραντεβού. Μπορείτε να πείτε ότι θα πάτε σε ένα νέο μικρό σχολείο που έχει πολλά παιχνίδια και δασκάλες που παίζουν με τα παιδιά αλλά και που τους μαθαίνουν να παίζουν νέα παιχνίδια, να κάνουν νέα κόλπα και να λένε νέες λέξεις. Και πάλι ανάλογα με το πόσο το παιδί έχει συνειδητοποιήσει τις δυσκολίες του μπορείτε να του δώσετε συγκεκριμένα παραδείγματα για το τι θα μάθει, π.χ. «να λες τη φωνούλα σ», «να λες δύσκολες λέξεις», «να διαβάζεις πιο γρήγορα», «να κάνεις καλύτερα γράμματα», «να γίνεις πιο δυνατός για την παιδική χαρά». Πείτε στο παιδί ότι και άλλα παιδιά από το σχολείο ή την παιδική χαρά πηγαίνουν εκεί και επίσης θα γνωρίσετε και νέα παιδάκια.
Πώς μπορεί να αντιδράσει το παιδί μου?
Τα πιο μικρά παιδιά συνήθως δεν αντιδρούν. Ένα πιο μεγάλο παιδί όμως μπορεί να κάνει περεταίρω ερωτήσεις. Καλό είναι να το καθησυχάσετε αν δείτε ότι αναπτύσσει αγωνία για το τι θα κάνει εκεί ή αν θα είστε μαζί του. Θυμίστε του ότι μας γνωρίζετε ήδη, ότι ο χώρος θα του αρέσει πολύ και ότι θα παίξει. Τονίστε ότι δεν θα μείνετε πολλή ώρα όπως στο κανονικό σχολείο και ότι θα περάσει πολύ καλά. Πείτε του ότι αν χρειαστεί θα μείνετε μαζί του και πως δεν θα φύγετε από τον χώρο γενικά. Μην ξεχάσετε να του πείτε ότι θα μιλήσετε και εσείς λίγο με τη δασκάλα, θα πάρει αυτοκόλλητο και μετά θα φύγετε.
Τα παιδιά νιώθουν ευπρόσδεκτα και άνετα γρήγορα όταν μας επισκέπτονται. Επίσης σπάνια δυσκολεύονται να αποχωριστούν τους γονείς του για να μπουν στην αξιολόγηση. Αρχή μας είναι να μην νιώσει το παιδί άσχημα και ακολουθούμε το ρυθμό του. Αν έχετε άγχος ή προβληματισμό σχετικά με το πώς να χειριστείτε το ραντεβού της αξιολόγησης σας ενθαρρύνουμε να ζητήσετε να μιλήσετε με την κα. Κυριακοπούλου για να σας κατευθύνει και να σας συμβουλεύσει πριν τον ερχομό σας.
Τι να περιμένω ως γονιός την ημέρα της ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ;
Την ημέρα του ραντεβού σας καλό είναι να έρθετε λίγο νωρίτερα από την ώρα της συνάντησής μας. Έτσι θα έχετε αρκετό χρόνο να βρείτε το κέντρο μας, να παρκάρετε άνετα και να δώσετε σε εσάς και στο παιδί χρόνο να εξοικειωθείτε με το χώρο. Είναι σημαντικό να είστε ήρεμοι ώστε και το παιδί να είναι ήρεμο και να νιώθει ότι πηγαίνετε κάπου θετικά. Αυτό θα βοηθήσει πολύ τη συνεργασία του και τη διάθεσή του απέναντι σε εμάς. Η γραμματέας είναι πρόθυμη να σας δώσει οδηγίες για το πώς θα έρθετε και να σας βοηθήσει αν χρειαστείτε κάτι από το δρόμο.
Με την άφιξή σας στο κέντρο θα φροντίσουμε να νιώσει πρώτα το παιδί άνετα και αν θέλει να πάρει ένα παιχνίδι ή να κάνει μια ζωγραφιά στο χώρο αναμονής. Εσείς θα λάβετε κάποια σημαντικά έγγραφα σχετικά με την τήρηση προσωπικών δεδομένων από εμάς για να τα υπογράψετε και μια φόρμα στοιχείων του παιδιού να συμπληρώσετε. Επίσης θα λάβετε και ένα εκτενές ιστορικό παιδιού προς συμπλήρωση. Η φόρμα αυτή μπορεί να συμπληρωθεί και στο σπίτι σας μέχρι το δεύτερο ραντεβού ώστε να έχετε περισσότερο χρόνο στη διάθεσή σας και όσα στοιχεία χρειάζεστε πιο πρόχειρα.
Στο ραντεβού της αξιολόγησης καλό είναι να έχετε μαζί σας όσα έγγραφα έχετε σχετικά με την εικόνα του παιδιού, π.χ. αξιολόγηση από αναπτυξιολόγο ή άλλο γιατρό, σχετικές εξετάσεις παιδιού (ακουόγραμμα), παραπεμπτικό για θεραπείες, γνωμάτευση από ΚΕΣΥ κτλ.
Το επόμενο βήμα είναι η αξιολόγηση.
Στο speLL προτείνουμε πριν την αξιολόγηση να γίνεται ένα δωρεάν ραντεβού μόνο με τους γονείς ώστε να μας γνωρίσουν από κοντά, να γίνει καλύτερα η λήψη ιστορικού μέσω συνέντευξης με τους γονείς απ’ όπου αναδεικνύονται οι προσδοκίες και οι ανησυχίες τους, καθώς και μία αρχική περιγραφή της δυσκολίας. Αν αυτό δεν είναι εφικτό πριν το παιδί μπει για την αξιολόγηση η Υπεύθυνη θα χρειαστεί να μιλήσει λίγο με τον ένα γονέα τουλάχιστον για να λάβει κάποιες σημαντικές πληροφορίες.
Πώς Γίνεται Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ?
Το παιδί αφού έχει γνωριστεί με την Υπεύθυνη και τον θεραπευτή τους ακολουθεί στην Αίθουσα Αξιολόγησης. Αν υπάρχει έντονο θέμα αποχωρισμού από τον γονιό, αφήνουμε τον γονιό να έλθει μαζί μας μέχρι το παιδί να εξοικειωθεί με την αίθουσα και με όμορφο τρόπο τον ενθαρρύνουμε να φύγει εντός ολίγου. Η παρουσία του γονέα στην αξιολόγηση μπορεί να επηρεάσει την εικόνα και την επίδοση του παιδιού και γι΄ αυτό δεν είναι το επιθυμητό να είναι παρών. Για τα πολύ μικρά παιδιά και για παιδιά με έντονες δυσκολίες αποχωρισμού μπορεί να αφήσουμε τον γονιό μέσα στην αίθουσα αλλά είμαστε πολύ προσεκτικοί ως προς την εμπλοκή του ή ορίζουμε ένα νέο ραντεβού ώστε το παιδί να είναι πιο έτοιμο.
Το πρώτο μέρος της αξιολόγησης γίνεται μέσω παρακολούθησης του παιδιού από τον θεραπευτή όσο αυτό εξερευνά την αίθουσα και τα παιχνίδια. Εδώ συλλέγονται πληροφορίες για τη συμπεριφορά του παιδιού, τις επικοινωνιακές του δεξιότητες, τον τρόπο που παίζει, πώς ανταποκρίνεται σε οδηγίες, πώς κινείται στο χώρο και άλλες βασικές δεξιότητες. Το παιδί δεν νιώθει ότι εξετάζεται καθώς είναι πολύ σημαντικό για εμάς το να έχει μια θετική εμπειρία ώστε να θέλει να ξαναέρθει αν αυτό χρειαστεί.
Όταν δείξει ότι έχει καλή επαφή με τον θεραπευτή ο θεραπευτής προτείνει στο παιδί μια σειρά από δραστηριότητες που μας δίνουν πιο συγκεκριμένες πληροφορίες. Στην αξιολόγηση χρησιμοποιούνται εργαλεία και τεχνικές ανάλυσης που μας δίνουν όσο το δυνατό καθαρότερη και πιο ολοκληρωμένη εικόνα του παιδιού. Στη χώρα μας δυστυχώς υπάρχουν λίγα μόνο σταθμισμένα διαγνωστικά τεστ, τα οποία θα μπορούσαν να μας δώσουν μετρήσιμα στοιχεία για τις επιμέρους ικανότητες του παιδιού. Το πλεονέκτημα των σταθμισμένων τεστ είναι ότι γίνεται δυνατή η σύγκριση του παιδιού με άλλα άτομα της ίδιας αναπτυξιακής ηλικίας βάσει συγκεκριμένων δοκιμασιών. Όταν λείπουν τέτοια εργαλεία, ο θεραπευτής είναι αναγκασμένος να στηριχτεί μόνο στην ποιοτική (qualitative) ανάλυση δεδομένων που συλλέγει είτε μέσω αυτοσχέδιων δοκιμασιών είτε μέσω παρατήρησης. Στο speLL έχουμε στη διάθεσή μας αρκετά τεστ τόσο για την λογοθεραπευτική αξιολόγηση όσο και για την εργοθεραπευτική που μας επιτρέπουν να αξιολογήσουμε πολλές δεξιότητες σε βάθος.
Η αξιολόγηση μπορεί να ολοκληρωθεί σε μία συνεδρία ή να χρειαστούν και κάποιες συμπληρωματικές. Η διάρκεια της αξιολόγησης εξαρτάται από τον αριθμό των αξιολογητικών εργαλείων και δραστηριοτήτων που θα χρησιμοποιηθούν για να καλύψουν τους τομείς που πρέπει να εξετασθούν. Ταυτόχρονα κρίνεται και αν θα χρειαστεί η συνδρομή κι άλλων ειδικών.
Αν το παιδί παρακολουθείται από κάποιο γιατρό (αναπτυξιολόγο, παιδονευρολόγο, παιδοψυχίατρο) απαραίτητη είναι η συνεργασία μαζί του καθώς και με το εκπαιδευτικό πλαίσιο στο οποίο φοιτά το παιδί προκειμένου να έχουμε όσο το δυνατό πληρέστερη εικόνα. Μπορεί να δοθούν ερωτηματολόγια για τους εκπαιδευτικούς και συμπληρωματικά για τους γονείς.
Την αξιολόγηση ακολουθεί η ανάλυση των δεδομένων που συγκεντρώθηκαν και ύστερα η ανακοίνωσή τους στους γονείς όπου συζητούνται τα ευρήματα και δίνονται συστάσεις. Οι συστάσεις μπορεί να περιλαμβάνουν οδηγίες προς τους γονείς για ενίσχυση του παιχνιδιού και της επικοινωνίας στο σπίτι χωρίς να χρειάζεται θεραπευτική παρέμβαση ή την πρόταση ενός εξατομικευμένου θεραπευτικού προγράμματος.
Η αξιολόγηση συνοδεύεται και από γραπτή αναφορά.