ΤΡΑΥΛΙΣΜΟΣ
Όλοι έχουμε φορές που δεν μιλάμε ομαλά ή με εύρυθμη ροή. Μπορούμε να προσθέσουμε "εμ" ή "ξέρετε" σε αυτά που λέμε. Ή, μπορούμε να πούμε έναν ήχο ή μια λέξη περισσότερες από μία φορές. Αυτές οι αποκλίσεις είναι φυσιολογικές αν συμβαίνουν μια ή δυο την κάθε φορά. Όταν συμβαίνουν συστηματικά και με μεγαλύτερη συχνότητα μπορεί να είναι τραυλισμός.
Ποια είναι τα σημάδια και συμπτώματα;
Οι άνθρωποι που τραυλίζουν μπορεί να έχουν τους ακόλουθους τύπους δυσρυθμιών:
-
Μπλοκ: Αυτό συμβαίνει όταν το παιδί δυσκολεύεται να ξεκινήσει να πει μια λέξη κάνοντας παύση για μεγάλο χρονικό διάστημα ή να αδυναμία να παράγει ήχο, για παράδειγμα, "Θέλω ένα --- μπισκότο".
-
Επιμηκύνσεις: Μπορεί να τραβάει έναν ήχο, όπως το «μπιιιιιιιιιισκότο».
-
Επαναλήψεις: Μπορεί να επαναλαμβάνει μέρη λέξεων/συλλαβές, π.χ. «μπι-μπι-μπισκότο», λέξεις, π.χ. «θέλω -θέλω – θέλω μπισκότο», μονοσύλλαβες λέξεις, π.χ. «να -να -να πάρω ένα μπισκότο», ήχους, π.χ. «π-π-π-π-άμε»
Οι ακόλουθοι τύποι δυσρυθμιών συμβαίνουν σε πολλούς ανθρώπους και δεν είναι παθολογικοί:
-
Προσθέτει έναν ήχο ή μια λέξη, που ονομάζεται εμβόλιμη – «Εμ, πρέπει να πάω σπίτι.»
-
Επαναλαμβανόμενες λέξεις με περισσότερες από μία συλλαβές – «Εδώ είναι το κουτάβι -κουτάβι μου.»
-
Επαναλαμβανόμενες φράσεις – «Είναι τεσσάρων - είναι τεσσάρων ετών».
-
Αλλαγή των λέξεων σε μια πρόταση, που ονομάζεται αναθεώρηση – «Είχα - έχασα το δόντι μου.»
-
Δεν τελειώνει μια σκέψη - «Το όνομά του είναι ... δεν θυμάμαι».
Στοιχεία που είναι σημαντικά για τον τραυλισμό:
-
Το τραύλισμα μπορεί να αλλάξει από μέρα σε μέρα. Μπορεί το παιδί να μιλάει χωρίς διακοπές και άλλες φορές να δυσκολεύεται πολύ να διατηρήσει τη ροή της ομιλίας του χωρίς δυσρυθμίες.
-
Το άγχος ή ο ενθουσιασμός μπορεί να οδηγήσουν σε περισσότερο τραύλισμα.
-
Τα άτομα που τραυλίζουν νιώθουν ότι τραυλίζουν και μάλιστα έχουν μία αίσθηση ότι δεν έχουν έλεγχο της ομιλίας τους.
-
Ο τραυλισμός έχει κυκλική φύση με καλές περιόδους χωρίς έντονα συμπτώματα και με κακές περιόδους με πολύ έντονα συμπτώματα. Κάθε περίοδος μπορεί να διαρκεί από κάποιες μέρες μέχρι και αρκετούς μήνες.
-
Ο τραυλισμός είναι όμως πολλά περισσότερα από αυτό που ακούμε. Κάποια παιδιά που τραυλίζουν μπορεί να μην επηρεάζονται καθόλου από τον τραυλισμό τους και να μην δείχνουν κανένα σημάδι ενόχλησης. Όμως υπάρχουν παιδιά που εμφανίζουν δευτερεύουσες συμπεριφορές όπως κλείσιμο ματιών, χτυπήματα των χεριών ή των ποδιών, αποφυγή βλεμματικής επαφής κ.α.
-
Κάποια παιδιά επίσης μπορεί να αποφεύγουν να χρησιμοποιούν κάποιες λέξεις ή κάποιους ανθρώπους ή καταστάσεις όταν πιστεύουν ότι θα τραυλίσουν πιο πολύ, π.χ. στη δασκάλα ή στο τηλέφωνο.
Ποιες είναι οι αιτίες του τραυλισμού;
Τα συμπτώματα του τραυλισμού συνήθως εμφανίζονται μεταξύ 2 και 6 ετών. Πολλά παιδιά περνούν από περιόδους δυσρυθμιών ροής που διαρκούν λιγότερο από 6 μήνες. Το τραύλισμα που διαρκεί περισσότερο από αυτό μπορεί να χρειαστεί θεραπεία.
Οι πιθανές αιτίες περιλαμβάνουν τα εξής:
-
Οικογενειακό ιστορικό. Πολλοί άνθρωποι που τραυλίζουν έχουν ένα μέλος της οικογένειας που επίσης τραυλίζει.
-
Διαφορές εγκεφάλου. Οι άνθρωποι που τραυλίζουν μπορεί να έχουν μικρές διαφορές στον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλος λειτουργεί κατά τη διάρκεια της ομιλίας.
Στη συνέχεια έχουμε μερικούς παράγοντες κινδύνου για εμφάνιση τραυλισμού:
-
Γένος. Τα αγόρια είναι πιο πιθανό να τραυλίσουν από τα κορίτσια.
-
Ιστορικό πορείας αυτόματης ίασης στην οικογένεια. Τα παιδιά με μέλη της οικογένειας που σταμάτησαν τον τραυλισμό είναι πιο πιθανό να σταματήσουν.
-
Διάθεση και ιδιοσυγκρασία. Για τα παιδιά που τραυλίζουν, η διάθεση και η ιδιοσυγκρασία τους μπορεί να οδηγήσουν σε περισσότερα επεισόδια τραυλισμού. Η απογοήτευση ή η ένταση μπορεί να προκαλέσουν περισσότερες δυσρυθμίες. Το να είσαι ενθουσιασμένος ή να αισθάνεσαι βιασύνη μπορεί να σε κάνει να τραυλίσεις περισσότερο. Ένα παιδί μπορεί να τραυλίσει περισσότερο αν άλλοι το πειράζουν ή δείχνουν προσοχή στον τρόπο που μιλάει. Ο τραυλισμός μπορεί να κάνει ένα παιδί να ντραπεί ή να αποκτήσει άγχος όταν πάει να μιλήσει.
-
Παράγοντες πυροδότησης. Μερικά γεγονότα της ζωής μπορεί να "προκαλέσουν" τραυλισμό. Για παράδειγμα, ένα μικρό παιδί μπορεί να αρχίσει να τραυλίζει όταν μαθαίνει πολύ γρήγορα νέες λέξεις. Ενδέχεται να μπορεί να πει μία ή δύο λέξεις με ευχέρεια. Αλλά, μπορεί να τραυλίζει όταν χρησιμοποιεί μεγαλύτερες προτάσεις. Έντονα γεγονότα όπως ο θάνατος ή ο ερχομός ενός αδελφού επίσης μπορεί να ενεργοποιήσουν συμπτώματα τραυλισμού.
Πότε πρέπει να λάβετε βοήθεια για το παιδί σας
Πιστεύετε ότι το παιδί σας τραυλίζει; Θα πρέπει να ζητήσετε τη γνώμη ενός λογοθεραπευτή που ειδικεύεται στον τραυλισμό. Η έγκαιρη βοήθεια μπορεί να μειώσει τις πιθανότητες το παιδί σας να διατηρήσει τον τραυλισμό. Τα παιδιά που τραυλίζουν δεν πρέπει αρχικά να παραπέμπονται στον ψυχολόγο. Θα πρέπει να επικοινωνήσετε με ένα λογοπεραπευτή εάν συμβεί κάποιο από τα παρακάτω:
-
Ο τραυλισμός του παιδιού σας διαρκεί για 6-12 μήνες ή περισσότερο.
Πολλά παιδιά έχουν δυσρυθμίες στην ομιλία τους. Ωστόσο, εάν το παιδί σας φαίνεται να τραυλίζει περισσότερο από 6 μήνες, θα πρέπει να επικοινωνήσετε με ένα λογοθεραπευτή που δουλεύει με τον τραυλισμό.
-
Το παιδί σας αρχίζει να τραυλίζει πιο μεγάλο.
Ο τραυλισμός μπορεί να είναι πιο πιθανό να έχει διάρκεια εάν το παιδί σας αρχίσει να τραυλίζει μετά από την ηλικία των 3½ χρονών.
-
Το παιδί σας αρχίζει να τραυλίζει περισσότερο.
Ακούστε το παιδί σας και σημειώστε πόσο συχνά τραυλίζει. Δείτε ένα λογοθεραπευτή αν ο τραυλισμός του παιδιού παραμένει το ίδιο ή χειροτερεύει.
-
Υπάρχει οικογενειακό ιστορικό τραυλισμού.
Υπάρχει και κάποιος άλλος που τραυλίζει στην οικογένειά σας; Το παιδί σας μπορεί να διατρέχει μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης τραυλισμού.
-
Το παιδί σας έχει άλλη διαταραχή λόγου και ομιλίας.
Το παιδί σας έχει προβλήματα κατά την εκτέλεση οδηγιών ή την απάντηση σε ερωτήσεις; Έχει προβλήματα να λέει με ακρίβεια τους ήχους; Αυτά μπορεί να είναι ενδείξεις ότι ο τραυλισμός θα διαρκέσει. Ένας λογοθεραπευτής μπορεί να βοηθήσει με τη συνολική αξιολόγηση της ομιλίας και των γλωσσικών δεξιοτήτων του παιδιού.
-
Το παιδί σας δείχνει να «αγωνίζεται» όταν μιλάει.
Το παιδί σας μπορεί να έχει νιώθει αρνητικά όταν τραυλίζει. Μπορεί να έχει σωματική ένταση και να του είναι δύσκολο να μιλήσει. Επισκεφθείτε ένα λογοθεραπευτή εάν το παιδί σας αποφεύγει να μιλάει ή σας πει ότι του είναι πολύ δύσκολο να μιλήσει ή ρωτήσει γιατί κολλάνε οι λέξεις στο στόμα του.
-
Η ομιλία του παιδιού σας ανησυχεί εσάς ή η οικογένειά σας.
Ανησυχείτε για την ομιλία του παιδιού σας; Υπάρχει ένα άλλο μέλος της οικογένειας που είπε κάτι σχετικά με την ομιλία του παιδιού σας; Ένας λογοθεραπευτής μπορεί να σας βοηθήσει να μάθετε εάν το παιδί σας τραυλίζει ή όχι.
Διάγνωση και θεραπεία
Δεν είναι εύκολο να πείτε με σιγουριά εάν το παιδί σας τραυλίζει. Ο τραυλισμός είναι κάτι περισσότερο από δυσρυθμίες, οπότε είναι σημαντικό να δούμε ένα λογοθεραπευτή που ειδικεύεται στον τραυλισμό για μια αξιολόγηση και ενημέρωση. Ο λογοθεραπευτής θα εξετάσει τα εξής:
-
τον αριθμό των διαφορετικών συμπτωμάτων του τραυλισμού
-
τους τύπους των δυσρυθμιών
-
πώς αντιδρά το παιδί σας όταν τραυλίζει, π.χ. είναι αναστατωμένο;
-
πώς το παιδί σας προσπαθεί να "διορθώσει" την ομιλία του. Ξεκινάει από την αρχή; Σταμάτα να μιλάει;
-
πώς ο τραυλισμός επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο το παιδί σας μιλάει ή παίζει με τους άλλους
-
αν ο τραυλισμός δυσκολεύει το παιδί σας στο σχολείο
Ο λογοθεραπευτής θα χρησιμοποιήσει αυτές τις πληροφορίες για να αποφασίσει εάν το παιδί σας τραυλίζει ή όχι. Το παιδί σας μπορεί να μαθαίνει πολλές λέξεις ή νέους ήχους στην παρούσα περίοδο. Αυτό μπορεί να το κάνει να επαναλαμβάνει ήχους ή φράσεις, κάτι που είναι φυσιολογικό. Ο λογοθεραπευτής μπορεί να σας βοηθήσει να βρείτε τη διαφορά μεταξύ αυτών των τύπων δυσρυθμιών και του τραυλισμού.
Ο λογοθεραπευτής θα ελέγξει επίσης τις δεξιότητες λόγου και ομιλίας του παιδιού σας. Αυτό περιλαμβάνει την κατανόηση, την άρθρωση, το λεξιλόγιο, τις προτάσεις και το πόσο κατάλληλα το παιδί χρησιμοποιεί λέξεις για να εκφράσει τις σκέψεις του.
Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για να βοηθήσουμε το παιδί που παρουσιάζει τραυλισμό. Μια ομάδα θεραπείας συνήθως περιλαμβάνει εκτός από τον λογοθεραπευτή εσάς, το παιδί σας, άλλα μέλη της οικογένειας και τον δάσκαλο του παιδιού σας. Η έναρξη και το είδος της θεραπείας θα εξαρτηθεί από ένα ή όλα τα παρακάτω:
-
την ομιλία και τις γλωσσικές δεξιότητες του παιδιού σας
-
πόσο το παιδί σας τραυλίζει
-
πώς αντιδρά το παιδί σας όταν τραυλίζει
-
πόσο ο τραυλισμός επηρεάζει την καθημερινή ζωή του παιδιού σας
-
πώς αντιδρούν οι άλλοι απέναντι στο παιδί σας όταν τραυλίζει
Για τα παιδιά ηλικίας 2-6 ετών, η θεραπεία μπορεί να επικεντρωθεί σε ένα από αυτά τα δύο πράγματα:
-
Άμεσες στρατηγικές - συνεργαζόμαστε με το παιδί για να αλλάξουμε τον τρόπο με τον οποίο μιλάει.
-
Έμμεσες στρατηγικές – βρίσκουμε τρόπους για να διευκολύνουμε το παιδί να μιλάει. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει την επιβράδυνση της δικής μας ομιλίας και την υποβολή λιγότερων ερωτήσεων
Οι γονείς είστε σημαντικό μέρος της θεραπείας του παιδιού σας. Ο λογοθεραπευτής μπορεί να σας βοηθήσει να μάθετε περισσότερα σχετικά με:
-
πώς να ανταποκρίνεστε όταν το παιδί σας τραυλίζει
-
αλλαγές που μπορείτε να κάνετε για να βελτιώσετε την ευχέρεια του παιδιού σας
-
τι πρέπει να κάνετε για να βελτιώσετε πώς μιλάει το παιδί σας
Βοήθεια για τα μεγαλύτερα παιδιά και τους ενήλικες που τραυλίζουν
Τραυλίζετε και ως έφηβοι ή ενήλικες; Μπορεί να χρειαστεί να επισκεφθείτε ένα λογοθεραπευτή μια στο τόσο. Αυτό σας βοηθά να θυμηθείτε και να εξασκήσετε τρόπους για να διαχειριστείτε τον τραυλισμό σας. Ο λογοθεραπευτής θα σας ακούσει να μιλάτε και θα αξιολογήσει την ομιλία σας. Θα σας μιλήσει επίσης για το πώς ο τραυλισμός επηρεάζει τη ζωή σας. Η συνεργασία με τον λογοθεραπευτή θα σας βοηθήσει σχετικά με τους τρόπους διαχείρισης του τραυλισμού σας.
Για τα μεγαλύτερα παιδιά και τους ενήλικες, η θεραπεία επικεντρώνεται στη διαχείριση του τραυλισμού. Ο λογοθεραπευτής θα σας βοηθήσει επίσης να νιώσετε λιγότερη ένταση και να μην αποφεύγετε να μιλάτε. Αυτό θα βελτιώσει την επικοινωνία σας στο σχολείο, στην εργασία και στις κοινωνικές περιστάσεις. Ο λογοθεραπευτής θα σας βοηθήσει να αντιμετωπίσετε καταστάσεις ομιλίας που σας κάνουν να φοβάστε ή σας κάνουν ανήσυχους. Παραδείγματα περιλαμβάνουν την ομιλία στο τηλέφωνο ή την παραγγελία φαγητού σε ένα εστιατόριο κ.τ.λ.