ΑΥΤΙΣΜΟΣ
ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΑΥΤΙΣΤΙΚΟΥ ΦΑΣΜΑΤΟΣ

Ο Αυτισμός είναι επίσης γνωστός ως Διαταραχή του Αυτιστικού Φάσματος (Autistic Spectrum Disorder). Τα άτομα με αυτισμό αντιμετωπίζουν προκλήσεις στον τομέα της επικοινωνίας και των κοινωνικών δεξιοτήτων. Συχνά δυσκολεύονται να κάνουν διάλογο και δεν καταλαβαίνουν τα κοινωνικά σημάδια που υπάρχουν γύρω τους.  Μερικοί άνθρωποι με αυτισμό μπορεί να μην μιλάνε καθόλου και άλλοι μπορεί να μιλούν πολύ καλά. Όλοι όμως θα έχουν κάποιες δυσκολίες στο να κάνουν φίλους και επικοινωνούν με έναν κοινωνικά κατάλληλο τρόπο.

Τα άτομα με αυτισμό εμφανίζουν επίσης επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές και έχουν περιορισμένα ενδιαφέροντα. Μπορούν να επικεντρωθούν σε ένα θέμα, όπως τα αυτοκίνητα ή μια τηλεοπτική εκπομπή ή μπορεί να συνδέονται με ένα συγκεκριμένο αντικείμενο ή δραστηριότητα. Σε ένα άτομο με αυτισμό μπορεί να μην του αρέσει να κάνει αλλαγές στο πρόγραμμά του ή αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο κάνει κάτι.

Ο αυτισμός εμφανίζεται με διακυμάνσεις μέσα σε ένα φάσμα από ήπιο έως σοβαρό, ανάλογα με το πόσο αυτές οι προκλήσεις επηρεάζουν την καθημερινή ζωή του ατόμου. Οι λογοθεραπευτές μπορούν να βοηθήσουν τα άτομα που φέρουν αυτή τη διάγνωση.
 

Ποια είναι τα σημάδια και συμπτώματα;

Μπορείτε συχνά να παρατηρήσετε σημεία και συμπτώματα αυτισμού σε πολύ μικρά παιδιά. Αλλά μερικές φορές δεν είναι πολύ αισθητά ή ξεκάθαρα και μπορεί να μην αναγνωριστούν ως μέρος της διάγνωσης μέχρι την σχολική ηλικία ή ακόμα και την ενηλικίωση. Τα σημάδια και τα συμπτώματα επίσης  μπορεί  να αλλάξουν καθώς το άτομο μεγαλώνει, αλλά πάντα θα υπάρχουν προκλήσεις με την επικοινωνία, τις κοινωνικές δεξιότητες και τις συμπεριφορές.
 

◎ Επικοινωνία
 

Η επικοινωνία περιλαμβάνει την κατανόηση, την έκφραση, την ανάγνωση και τη γραφή. Ένα άτομο με αυτισμό μπορεί να αντιμετωπίζει προκλήσεις στα ακόλουθα:
 

• την κατανόηση και τη χρήση χειρονομιών όπως το να δείχνει ή να χαιρετά

• την κατανόηση και τη χρήση λέξεων

• την ακολουθία εντολών  

• την ανάγνωση και τη γραφή καθώς μερικά παιδιά με αυτισμό διαβάζουν νωρίς αλλά δεν καταλαβαίνουν τι διαβάζουν (αυτό ονομάζεται «υπερλεξία»)

• τον διάλογο και τις συνομιλίες
   

Άλλα χαρακτηριστικά είναι τα εξής:
 

• ενώ έχουν ξεκινήσει να μιλάνε χάνουν αυτά που είχαν κατακτήσει ξαφνικά

• δυσκολεύονται να κατανοήσουν αυτά που τους λέει κάποιος

• επαναλαμβάνουν λέξεις ή φράσεις που μόλις άκουσαν ή είχαν ακούσει μέρες ή εβδομάδες νωρίτερα (ηχολαλία).

• έχουν ρομποτική ή μονότονη ομιλία

• μιλούν ελάχιστα ή καθόλου

• επιδεικνύουν προκλητικές συμπεριφορές ή χειρονομίες για να επικοινωνήσουν αυτό που θέλουν
   

◎ Κοινωνικές Δεξιότητες
 

Οι κοινωνικές δεξιότητες είναι ένα κομμάτι με πολλές προκλήσεις και δυσκολίες για ένα άτομο με αυτισμό. Για παράδειγμα τους είναι δύσκολο:
 

• να μοιράζονται την προσοχή τους με κάποιον άλλο και να εστιάζουν στο ίδιο αντικείμενο ή γεγονός

• να συμμετέχουν στο παιχνίδι με τους άλλους και να μοιράζονται παιχνίδια

• να ανταποκριθούν όταν άλλοι τους προσκαλούν να παίξουν ή να μιλήσουν

• να καταλάβουν πώς αισθάνονται οι άλλοι

• να περιμένουν τη σειρά τους στο παιχνίδι ή στο διάλογο

• να δείχνουν ενδιαφέρον για τον άλλο

• να κάνουν και να κρατούν φίλους

• Συμπεριφορές
   

Ένα άτομο με αυτισμό μπορεί να:

• επαναλαμβάνει ορισμένες συμπεριφορές, συμπεριλαμβανομένων των κινήσεων των χεριών ή του σώματος (πεταρίσματα χεριών, τρίψιμο χεριών, κίνηση μπρος-πίσω)

• ξεσπά σε κραυγή, γέλιο ή θυμό για άγνωστους λόγους

• έχει πρόβλημα να μεταβεί από τη μία δραστηριότητα στην άλλη

• αναστατωθεί από ορισμένους ήχους, μυρωδιές ή υφές

• τρώει μόνο μερικά τρόφιμα

• επιλέγει τρόφιμα με βάση την εμφάνιση ή την υφή

• να ενδιαφέρονται μόνο για μερικά αντικείμενα ή θέματα
   

Ποιες είναι οι αιτίες του αυτισμού;

Ο αυτισμός είναι παρών καθ 'όλη τη διάρκεια ζωής του ατόμου και μέχρι σήμερα τις περισσότερες φορές δεν ξέρουμε τι τον προκαλεί. Μερικές φορές, ο αυτισμός υπάρχει σε οικογένειες. Πιθανές αιτίες περιλαμβάνουν:
 

• γενετικές διαφορές

• διαφορές στην ανάπτυξη του εγκεφάλου ή στη λειτουργία του εγκεφάλου

• έκθεση σε επιβλαβή υλικά ή χημικές ουσίες στο περιβάλλον
   

Διάγνωση και θεραπεία

Η διάγνωση γίνεται συνήθως από μια ομάδα ατόμων που γνωρίζουν τον αυτισμό. Η ομάδα πρέπει να περιλαμβάνει ιατρό (παιδοψυχίατρο, παιδονευρολόγο, αναπτυξιολόγο) Για να οριστεί μία ψυχιατρική διαταραχή οι γιατροί χρησιμοποιούν ειδικά διαγνωστικά εργαλεία. Τα συνηθέστερα είναι το εργαλείο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας ICD-10  και το αντίστοιχο της Αμερικανικής Ψυχιατρικής Εταιρείας, το DSM-5. 

Δεν υπάρχει μία μόνο ενδεδειγμένη θεραπεία για τον αυτισμό. Όσο πιο νωρίς ξεκινήσει η παρέμβαση τόσο καλύτερα για το παιδί. Η θεραπεία για τα παιδιά με αυτισμό δεν ολοκληρώνεται σε λίγα χρόνια καθώς έφηβοι και ενήλικες με αυτισμό επωφελούνται επίσης από τη θεραπεία για να βοηθηθούν να επικοινωνούν καλύτερα στο σχολείο, στην εργασία και στην κοινότητά τους.

Τα παιδιά με αυτισμό έχουν ανάγκη μια ομάδα ειδικών όπως οι λογοθεραπευτές, οι εργοθεραπευτές, οι ψυχολόγοι,  οι ειδικοί παιδαγωγοί και οι ειδικοί δάσκαλοι καθ 'όλη τη διάρκεια της ζωής τους.

Οι λογοθεραπευτές διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη θεραπεία του αυτισμού. Μπορούν να βοηθήσουν το άτομο με αυτισμό να αναπτύξει την επικοινωνία και τις κοινωνικές δεξιότητες σε διάφορα περιβάλλοντα όπως το σπίτι, το σχολείο και την εργασία. Οι λογοθεραπευτές μπορούν επίσης να βοηθήσουν το άτομο να μάθει να χρησιμοποιεί εναλλακτικές μεθόδους αν χρειάζεται τέτοια βοήθεια επικοινωνίας. Τα άτομα με αυτισμό επωφελούνται και από ομαδικές συνεδρίες με τη βοήθεια λογοθεραπευτή για να εξασκήσουν τις δεξιότητές του με άλλους.
 

Οι στόχοι της λογοθεραπείας για ένα παιδί με αυτισμό μπορούν να περιλαμβάνουν ορισμένους από τους παρακάτω:
 

• να συνυπάρχουν με άλλους σε διάφορες καταστάσεις

• να χρησιμοποιούν τις κατάλληλες επικοινωνιακές συμπεριφορές

• να παίρνουν τη σειρά τους στον διάλογο  

• να μεταβαίνουν ομαλά από μία δραστηριότητα ή κατάσταση σε μια άλλη

• να αποδέχονται την αλλαγή και να διευρύνουν τις συνήθειές τους, συμπεριλαμβανομένης της δοκιμής νέων τροφίμων

• να βελτιώσει τις δεξιοτήτες ανάγνωσης και γραφής