ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΛΟΓΟΥ
ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΕΣ ΓΛΩΣΣΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ

Όλα τα παιδιά μαθαίνουν τη γλώσσα με τον ίδιο τρόπο, αλλά όχι πάντα με τον ίδιο ρυθμό. Ορισμένα παιδιά μιλούν νωρίς και καταλαβαίνουν όλα όσα λέτε. Άλλα δεν μιλούν πολύ ή έχουν δυσκολία να ακούσουν. Τα παιδιά εμφανίζουν συχνά προβλήματα λόγου πριν ξεκινήσουν το σχολείο (ηλικίας 3 έως 5 ετών). Μπορεί για παράδειγμα ένα παιδί να έχει δυσκολία κατά την εκτέλεση εντολών ή την κατανόηση ερωτήσεων. Μπορεί να έχει θέμα να μαθαίνει νέες λέξεις ή να λέει προτάσεις. Το παιδί σας μπορεί να δυσκολεύεται με περισσότερα από ένα από τα παραπάνω. Αυτό ονομάζουμε γλωσσική διαταραχή.  
 

ΠΡΟΣΟΧΗ: Η εκμάθηση μιας δεύτερης γλώσσας δεν προκαλεί γλωσσικά προβλήματα. Τα παιδιά σε όλο τον κόσμο μαθαίνουν να μιλούν άλλες γλώσσες. Μιλήστε στο παιδί σας στη γλώσσα που γνωρίζετε καλύτερα. Το παιδί σας θα έχει προβλήματα και στις δύο γλώσσες εάν έχει γλωσσική διαταραχή.
 

Ποια είναι τα σημάδια και συμπτώματα;

Οι γλωσσικές διαταραχές μπορεί να είναι κατανόησης, έκφρασης και μεικτές.

Τα παιδιά που αντιμετωπίζουν προβλήματα με την κατανόηση μπορεί να έχουν δυσκολία να:
 

• Καταλάβουν τι εννοούν οι άνθρωποι όταν χρησιμοποιούν χειρονομίες ή την γλώσσα του σώματος, π.χ. κουνάνε το κεφάλι, σηκώνουν τους ώμους

• Ακολουθήσουν οδηγίες και εντολές  

• Απαντήσουν σε ερωτήσεις

• Δείξουν αντικείμενα και εικόνες

• Παίρνουν και να περιμένουν τη σειρά τους σε ένα παιχνίδι ή διάλογο  
   

Ορισμένα παιδιά έχουν αντίστοιχα προβλήματα σε αυτό που ονομάζεται εκφραστική γλώσσα . Μπορεί να έχουν δυσκολία στα εξής:
 

• Σχηματισμός ερωτήσεων

• Ονομασία αντικειμένων

• Χρήση χειρονομιών και γλώσσας του σώματος

• Σχηματισμός προτάσεων, απλών και σύνθετων

• Εκμάθηση τραγουδιών και ποιημάτων

• Χρήση άρθρων

• Χρήση των σωστών αντωνυμιών, όπως «εγώ», «εμένα», «αυτός» ή «αυτοί»

• Πώς να ξεκινάει ένα διάλογο ή μια συζήτηση και να τη συνεχίζει

• Αλλαγή του τρόπου με τον οποίο μιλάει σε διαφορετικούς ανθρώπους και σε διαφορετικά μέρη. Για παράδειγμα, μιλάμε διαφορετικά σε έναν ενήλικα από ένα μικρό παιδί, μιλάμε χαμηλόφωνα όταν χρειάζεται
   

Πολλά παιδιά έχουν προβλήματα τόσο με την κατανόηση όσο και με την έκφραση.

Τέλος, ορισμένα παιδιά έχουν επίσης προβλήματα με την πρώιμη ανάγνωση και γραφή, με σημάδια όπως να μην:
 

• Κρατάνε το βιβλίο με τη σωστή πλευρά προς τα πάνω

• Κοιτάνε τις εικόνες σε ένα βιβλίο γυρίζοντας τις σελίδες

• Λένε μια ιστορία με αρχή, μέση και τέλος

• Ονομάζουν γράμματα και αριθμούς

• Μαθαίνουν την αλφαβήτα
   

Ποιες είναι οι αιτίες των προσχολικών γλωσσικών διαταραχών;

Μπορεί να μην γνωρίζετε με βεβαιότητα τι προκάλεσε τις γλωσσικές δυσκολίες του παιδιού σας. Κάποιες πιθανές αιτίες είναι:
 

• Άλλοι στην οικογένειά σας που έχουν γλωσσικά προβλήματα

• Προωρότητα

• Χαμηλό βάρος γέννησης

• Απώλεια ακοής

• Αυτισμός

• Σύνδρομο Down ή σύνδρομο Fragile X

• Fetal alcohol spectrum disorder

• Εγκεφαλική παράλυση

• Φτωχή διατροφή  και αδυναμία ανάπτυξης
   

Διάγνωση και θεραπεία

Οι λογοπαθολόγοι ή λογοθεραπευτές εργάζονται ομαδικά για να αξιολογήσουν το παιδί σας. Η ομάδα περιλαμβάνει εσάς, τον δάσκαλο του παιδιού σας και άλλους όπως τον αναπτυξιολόγο ή όποιον γιατρό παρακολουθεί το παιδί. Ο λογοθεραπευτής θα χρησιμοποιήσει ορισμένα σταθμισμένα τεστ και άτυπες αξιολογητικές δραστηριότητες και επίσης θα παίξει με το παιδί σας. Οι τομείς που θα εκτιμηθούν θα δώσουν απαντήσεις στα εξής:
 

• Το παιδί σας γνωρίζει τι να κάνει με τα παιχνίδια;

• Κάνει το παιδί σας συμβολικό παιχνίδι;

• Ακολουθεί οδηγίες

• Ονομάζει κοινά αντικείμενα και ενέργειες

• Γνωρίζει τα χρώματα, τους αριθμούς και τα γράμματα

• Ακολουθεί τις ρουτίνες, όπως να κρεμάσει το μπουφάν του ή να καθίσει κατά τη διάρκεια του κύκλου στο σχολείο

• Λέει παιδικά τραγούδια ή επαναλαμβάνει ομοιοκαταληξίες από παιδικά ποιηματάκια

• Αλλάζει τον τρόπο που μιλάει με διαφορετικούς ανθρώπους και σε διαφορετικά μέρη

• Μπορεί να ζητήσει και να πάρει αυτό που θέλει στο σπίτι, κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού και στο σχολείο
   

Επίσης, ο λογοθεραπευτής θα δει αν η ομιλία του παιδιού σας είναι καταληπτή, θα εξετάσει πώς το παιδί σας χρησιμοποιεί τα χείλη, τη γλώσσα και τα δόντια για να παράγει τους ήχους και θα διαπιστώσει αν το παιδί σας να μιμείται ήχους ή λέξεις.

Σχετικά με την πρώιμη ανάγνωση και γραφή ο λογοθεραπευτής θα διαπιστώσει εάν το παιδί σας:
 

• Αναζητά και μιλάει για εικόνες σε βιβλία

• Αναγνωρίζει κοινά σήματα / ταμπέλες και λογότυπα, όπως χώρους γρήγορου φαγητού, καταστήματα ή πινακίδες

• Κρατά ένα βιβλίο με τον σωστό τρόπο και γυρίζει τις σελίδες

• Ξέρει πώς φαίνεται το όνομά του και προσπαθεί να το γράψει

• Δοκιμάζει να γράψει γράμματα και αριθμούς
   

Ο λογοθεραπευτής θα συνεργαστεί με το παιδί σας για να βελτιώσει την κατανόησή του και να το βοηθήσει να μιλήσει. Μπορεί επίσης να βοηθήσει το παιδί σας να προετοιμαστεί για να διαβάσει και να γράψει. Οι σωστά αναπτυγμένες γλωσσικές δεξιότητες βοηθούν το παιδί σας να μάθει, να συμπεριφέρεται, να κάνει φίλους και να αισθάνεται καλύτερα για τον εαυτό του.
 

Ο λογοθεραπευτής θα συνεργαστεί μαζί σας για να θέσει στόχους για το παιδί σας. Ακολουθούν μερικοί πιθανά θεραπευτικά στόχοι σχετικά με το πώς να:
 

• Αυξήστε την κατανόηση του παιδιού σας

• Βελτιώστε τον τρόπο με τον οποίο το παιδί σας χρησιμοποιεί λέξεις για να πει στους άλλους τι σκέφτεται

• Εκπαιδευτείτε εσείς, η οικογένειά σας και οι δάσκαλοι για το  πώς να μιλάτε με το παιδί σας

• Βοηθήσετε το παιδί σας να χρησιμοποιήσει άλλους τρόπους επικοινωνίας όταν χρειάζεται. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει απλές χειρονομίες, πίνακες εικόνων ή υπολογιστές.

• Μάθετε στο παιδί σας τις πρώτες δεξιότητες ανάγνωσης και γραφής
   

Το παιδί σας μπορεί να δουλεύει με τον λογοθεραπευτή ατομικά  ή σε μικρές ομάδες. Ο λογοθεραπευτής μπορεί να πάει στο νηπιαγωγείο του παιδιού σας για να συνεργαστεί με τον δάσκαλο και μπορεί επίσης να σας βοηθήσει να μάθετε περισσότερα για το τι μπορείτε να κάνετε στο σπίτι για να βοηθήσετε εσείς το παιδί σας.
 

Συμβουλές για να βοηθήσετε το παιδί σας

Εδώ θα βρείτε μερικούς τρόπους με τους οποίους μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί σας:
 

• Μιλήστε πολύ στο παιδί σας. Αυτό θα βοηθήσει το παιδί σας να μάθει νέες λέξεις.

• Διαβάστε στο παιδί σας κάθε μέρα. Δείξτε του τις λέξεις που βλέπετε.

• Δείξτε του τις πινακίδες στο παντοπωλείο, στο σχολείο και στο δρόμο.

• Μιλήστε στο παιδί σας στη γλώσσα που γνωρίζετε καλύτερα.

• Ακούστε το με προσοχή και απαντήστε κατάλληλα όταν το παιδί σας μιλάει.

• Ενθαρρύνετε το παιδί σας να σας κάνει ερωτήσεις.

• Δώστε στο παιδί σας χρόνο να απαντήσει σε ερωτήσεις.

• Ορίστε χρονικά όρια για την παρακολούθηση τηλεόρασης και τη χρήση υπολογιστών. Χρησιμοποιήστε το χρόνο για να μιλήσετε και να διαβάσετε μαζί.